Posts

Thuần Tuệ

Năm ấy tôi khoảng 18, 20 chi đó. Nhà tôi ở Vĩ Dạ, dân quanh vùng đa số theo Phật giáo. Các nhà thờ đều khá xa. Tối Noel tôi muốn đi chơi vô cùng mà không biết rủ ai. Anh Hiền đã đi chơi với đám bạn từ chiều, nhà chỉ còn hai cha con. Tôi đi ra đi vào một lát rồi rủ ba tôi:

– Chú ơi! – Anh em tôi gọi ba bằng chú – đi nhà thờ chơi chú hè!

Hai cha con vừa nói chuyện vừa đạp xe lòng vòng quanh mấy nhà thờ rồi ghé vào Nhà chung. Chú tôi giữ xe cho tôi vào xem triển lãm. Hai dãy phòng phía trước Nhà chung sáng choang ánh đèn. Cái lạnh của đêm dường như bị chận lại ngoài cổng. Từng đám người ra vào tấp nập. Tôi hơi chóa mắt trước vô số tranh ảnh và hình tượng. Phần trình bày kỹ thuật và linh động giữa những khóm hoa đầy màu sắc. Tôi say mê đi từ phòng này sang phòng khác. Chung quanh bao nhiêu là người, đa số là thanh niên: Họ vui vẻ ồn ào. Tiếng cười nói át cả tiếng thánh ca êm dịu phát ra từ những chiếc máy đặt ở cuối phòng. Còn một phòng cuối gần khu Nhà chung, khoảng này vắng người hơn hết. Tôi bước vào và giật mình trước một bức tranh chiếm gần hết khoảng vách. Tranh như cảnh thật, với đức Chúa lớn bằng người ta, nằm nghiêng trên một chiếc thuyền giữa biển. Biển đang giông tố thì phải, những lưỡi sóng cong vòng, cuộn cao chực úp lấy chiếc thuyền. Vẻ hoảng hốt của những người trên thuyền lộ rõ. Nét vẽ sống động đến nỗi tôi bắt rùng mình trước hiểm họa ấy. Nhưng ngạc nhiên nhất là trong đám hỗn loạn kinh hãi kia, đức Chúa đang nằm nghiêng an tĩnh bên mạn thuyền, mắt khép hờ, tay xuôi theo mình.

Bài viết

Thuần Chánh

Là giới trẻ, tôi không tin mấy ngài Quán Thế Âm và ngài Hộ Pháp. Vốn là một Phật tử (vì được quy y từ bé, tôi không đồng ý lối quy y ”không hỏi ý kiến” tôi như vậy, nhưng có đồng ý hay không cũng đã là Phật tử rồi!). Tôi chỉ thấy thích đạo Phật một cách mơ hồ, thích ”nghe nói tới” chùa và Phật, nhưng đi chùa sám hối mỗi tối 14 âl thì không. Nghĩ tới đời sống tìm cái gì đó mà lòng đang khắc khoải thì thấy thân quen nhưng nghe tới ”đi tu” thì lắc đầu.

Có lẽ thuật ngữ NHÂN DUYÊN là một chữ thuật ngữ lý thú nhất, nó giải thích những sự việc không lường trước, không nghĩ ra và cũng không dám mong mỏi.

Bài viết

Như Đức

Tháng mười, thời tiết chuyển từ mưa sang nắng, gió bấc chớm lạnh, một buổi sáng nào đó ngủ dậy nghe hơi man mát ngoài da, thế là tôi đã đủ thấy nỗi vui mừng len chầm chập, như mùa lạnh đến từ từ. Ủa tháng mười, năm nào cũng đến, nhưng năm nào cũng là người khách không quen.

Tháng mười, nắng khô hanh đủ để phơi những hạt lúa mới gặt, nắng óng ả vàng như sân lúa vàng tươi. Bao nhiêu lần tháng mười đã qua nhưng tôi không níu giữ được những kỷ niệm về tháng mười, và nghĩ rằng mình thật vô tình, không có lời nào cho nó, trong khi năm nào tôi cũng tận hưởng đủ mọi niềm vui từ tháng mười, và nhất định lần này phải ăn sinh nhật cho tháng mười.

Bài viết

Như Đức   

Năm nay tôi đã có một chuyến đi dài, ở một miền có một nền văn minh đỉnh cao của nhân loại. Kỷ niệm về chuyến đi này cũng giống như khi người ta đi lạc vào khu rừng nhiều hương sắc, khi ra về muốn diễn tả lại cho người thân quen, không có gì chứng cứ, chỉ còn phảng phất vài mảnh vụn ký ức.      

Mọi thứ đều trôi nhanh, đó là điều ghi nhận đầu tiên. Xứ sở đó rất yêu chuộng tốc độ. Càng lúc càng phát minh những thứ máy móc siêu nhanh, tiết kiệm thời gian. Những con bọ điện tử phải chính xác và thần tốc. Luôn luôn có máy mới, nhất là về computer chỉ cần nhanh hơn năm phút là được thị trường yêu chuộng. Mọi người đi làm hối hả để có đủ tiền sắm những tiện nghi tiết kiệm cho mình năm – mười phút. Năm – mười phút dư đó để có thể làm thêm việc hái ra tiền. Và tiền để sắm máy mới… Tôi được nghe kể câu chuyện:      

Bài viết

Như Đức

Cửa tu viện mở ra trên đầu con dốc cao, bước xuống là lối đi chập chùng đổ xuôi theo triền núi. Ở phiến đá đầu cổng, thầy tri khách vừa phất tay áo tiễn một người quen, khách chỉ bước xuống một vài bậc đá mòn là đã khuất, trên này chỉ còn lại bầu trời trong xanh và những cơn gió cợt đùa nhau trong vườn cây của tu viện. Thầy chậm rãi trở vào, màu áo vàng bay phất phới dưới những tàn cây màu lục đậm, như một cánh đại bàng vũ lộng. Sau lưng thầy, ba chữ ”Tống khách đầu” khắc bên bảng gỗ dựng bên lối đi, nổi bật màu nâu đỏ.

Chàng trẻ tuổi mới leo lên được lưng chừng con đường, ngóng cổ nhìn lên chỉ thấy đầu ngọn lá thướt tha của hàng khuynh diệp, không tăm dạng nhà cửa lẫn bóng người. Chàng hơi ngần ngừ, ngồi bệt xuống bậc tam cấp, lột giày vớ, xoa bóp chân cẳng. Nhìn tới ngó lui chỉ có chàng là người leo núi độc nhất sáng nay, con đường phía dưới ngoằn ngoèo xa tít, gần bên bầy chim sẻ lao chao rỉa cánh và ngó nghiêng chàng không chút gì sợ hãi. Hồi lâu mới thấy một chú tiểu vác bó củi đi lên, tới chỗ chàng ngồi chú cười làm quen và quăng bó củi xuống gần đó, chú cũng ngồi nghỉ chân để lau bớt mồ hôi đang nhỏ giọt trên khắp mặt mũi.

Bài viết

Như Đức

Chúng ta phải chuẩn bị những tâm tư, tình cảm, trí tuệ… thế nào để chúng ta có thể tọa thiền? Trong cương vị của người cư sĩ tại gia bận rộn với trần thế mà mình vẫn có thì giờ tìm phương cách để thể hội sự tu tập làm Phật – Là gia tài của Phật. Việc thành Phật, trong thâm tâm mỗi người có mỗi cái khó riêng, mỗi hoàn cảnh riêng, vô số vấn đề xoay vần cột trói quý vị. Vậy làm thế nào tọa thiền cho được yên? Tọa thiền cho nghiêm chỉnh? – Tất cả công phu của chúng ta đều nằm ở  trong đó. Chẫm rãi mà tu… Khi tọa thiền xem tất cả những vọng tưởng của mình như những cuồn phim lướt qua lướt qua. Và nhất định nhớ đó chỉ là phim, đừng để làm chủ mình, đó là bí quyết. Vì chúng ta huân tập những thứ thế gian nhiều quá nên chúng ta cần được nhắc nhở thường xuyên về sự tu tập.      

Chúng ta sẽ tận dụng thời giờ, tận dụng những gì chúng ta biết về Phật pháp để áp dụng tu tập, đó là quyết tâm thứ nhất. Quý vị nên nuôi dưỡng điều này cho nó sống mãi. Mặc dầu mỗi ngày quý vị chỉ nuôi trong khoảng ba mươi phút hoặc một tiếng đồng hồ nhưng dành cho nó trọn vẹn, thời gian đó là thời gian tập tọa thiền – nuôi ước vọng làm Phật của mình. Chúng ta đừng vì lý do gì mà xao lãng việc tọa thiền. Chúng ta cần phải nghiêm túc, giờ giấc đều đặn, không được bỏ qua, phải tạo cho mình một thói quen giờ khắc.      

Bài viết

Mừng Thành Đạo 2004

Như Đức

Trong chuyện Tây Du, ba đồ đệ của Đường Tăng tượng trưng cho ba tính chất khắc nghiệt nhất của con người, nói theo danh từ nhà Phật là ba phiền não cội gốc: tham, sân, si. Yêu ma quỷ  quái ngăn trở trên đường như là muôn trùng phiền não bủa vây, không cho hành giả thành chánh đạo. Trừ ma trước tiên phải nhiếp phục phiền não, nên trên đường thỉnh kinh Đường Tăng phải thu phục đồ đệ. Nhiếp phục tham sân si rồi thì ma chướng nào cũng qua, dù chúng có hăm he bắt nhốt đòi làm thịt Đường Tăng nhậu với nhau. ”Ăn một miếng thịt Đường Tăng thì sống lâu muôn tuổi”, chúng ma đồn đãi với nhau như thế, nên động yêu nào cũng rình bắt cho được thầy. Đường Tam Tạng như là thủy giác, tính Phật mới nhận ra, đi thỉnh kinh là trở về bản giác, tính Phật vốn sẵn. Có sẵn tính Phật nhưng vì bất giác vô minh nên chịu trầm luân trăm cay ngàn đắng. Nếu để cho bất giác nắm thế chủ động, nghĩa là ma ăn thịt được Phật thì vô minh ngàn muôn kiếp, nên mới nói ăn thịt Đường Tăng ma sống rất lâu. Ma, Phật cũng chỉ là ảo tưởng dựng lên bởi một niệm vọng động đầu tiên, khi đưa cây kiếm trí tuệ ra thì tất cả chỉ là ảo hóa.

Bài viết

Thuần Bạch

Có lẽ ít ai mà không biết đến Tam Quốc Chí. Lúc nhỏ tôi đã đọc say mê, theo dõi những trận đánh hào hùng giữa ba nước Ngụy, Thục và Đông Ngô. Tự nhiên tôi vui buồn theo cái thắng thua của phe Lưu Bị. Hồi hộp khi Khổng Minh toan tính mưu kế hay bày binh bố trận và khoan khoái khi một thế trận kết thúc đúng y như thế. Lớn lên, khi đọc Tam Quốc hứng thú vẫn tiếp tục từ đầu đến cuối tập. Khác với thuở nhỏ tôi biết để ý đến tâm lý và tánh tình của từng nhân vật. Đức hạnh của Lưu Bị, khôn ngoan của Khổng Minh, dũng lược của Vân Trường, Tử Long, háo thắng của Trương Phi và cả đến cái gian giảo đa nghi của Tào Tháo… Tôi đã chú tâm đến cách xử thế từ lời ăn tiếng nói, đến nét mặt dáng đi và thú thật lúc đó tôi ôm ấp một tham vọng chính trường.

Giờ đây gẫm lại chuyện xưa, có lẽ những gì cô đọng lại trong tôi cũng không ngoài Ngọa Long tiên sinh với đôi điều mới lạ chợt đến. Không ai lạ gì cái tài điều binh khiển tướng, trí mưu lược như thần của nhà đại quân sư, vậy thì lý do gì ông phải quy ẩn trong tuổi tràn trề sức sống, đợi đến Lưu Bị mới ra tham chính. Và suốt cuộc đời chính trị của mình lúc nào cũng ung dung, dù thời thế đang dầu sôi lửa bỏng.

Bài viết

Như Đức

Buổi tối đó, hộ thất đã mang ra cho tôi một bông hoa quỳnh vừa hé nở, cắm trên dĩa tròn với một cọng thủy vi tùng xanh biếc. Chiều lòng, tôi đã phải ngồi dậy, thắp cây đèn dầu lớn để ngắm nghía. Loài hoa thiệt lạ chỉ nở vào ban đêm. Tôi là kẻ không ưa thức đêm, đã phải tận tình chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nó trước khi đi ngủ và để cây đèn bên cạnh, ánh sáng vừa đủ soi vẻ trắng muốt dịu dàng của bông hoa, trong căn thất nhỏ. Mùi hương nhẹ thoáng không ngợp lắm, tôi có thể chịu được, và thỉnh thoảng giữa cơn ngủ say, tôi tỉnh dậy, ngóc lên nhìn đầu tủ, nụ hoa quỳnh vẫn còn đó, lặng lẽ nở một mình. Cánh hoa mỏng trắng tinh xếp khít khao với nhau, làm tôi nhớ màu lụa trắng của thời học sinh trung học, màu lụa thật nhẹ và mơ mộng như lứa tuổi thời ấy.

Ý tưởng có một bông hoa làm bạn với mình trong thất, và không lâu, sáng mai mình sẽ không còn thấy nó nở tung, hé mở những chiếc cánh thế này, để lộ từng chùm nhụy cong vút mảnh mai bên trong. Tôi đã phải chịu khó thức dậy nhiều lần để ngắm bạn. Nụ hoa vẫn nở bất kể là có tôi hay không có tôi, bất kể là đang ở trên cành hay được cắm vào dĩa.

Bài viết

Như Đc

(trích báo Giác Ngộ, số 10 – gởi tặng các đồng môn)

Không hẹn trước nhưng chúng tôi gặp nhau tại chùa Hải Ấn. Tôi và sư tỷ đang thưa chuyện với Sư bà thì Thể Dung bước vào, trên tay ôm lỉnh kỉnh mấy món đồ, giọng hồ hởi:

– Thưa Sư bà, con đem cái này về cho Sư bà  đựng rác. Tiện lắm, Sư bà chỉ ấn ngón chân là cái nắp hắn mở ra, bỏ rác rồi mình rút chân, nắp tự động đậy lại. Còn cái này, Sư bà treo trong nhà tắm, để xà bông…

Chúng tôi chào mừng nhau. Tôi ít có dịp về thành phố. Thể Dung mới đi xa về, gặp nhau rất hiếm. Tôi hỏi :

– Cái này ở bên mình có bán, Dung đem từ Úc về chi cho cực ?

– Nhưng em thích vì nó đẹp. Chị thấy hông ? Gọn gàng sạch sẽ như cái hộp.

Tuy không nói ra nhưng tôi biết, trong đó có tấm lòng của người học trò đối với Thầy.

Bài viết